Η Αγία Βαρβάρα και τα παραδοσιακά έθιμα της Θράκης

Η Αγία Βαρβάρα και τα παραδοσιακά έθιμα της Θράκης

Στις 4 Δεκεμβρίου η ορθόδοξη εκκλησία γιορτάζει τη μνήμη της Αγίας Βαρβάρας. Η Αγία Βαρβάρα είναι προστάτιδα του πυροβολικού και των παιδιών, τα οποία τα φυλάει από τις σοβαρές παιδικές αρρώστιες.

Την ημέρα αυτή, σε όλη τη Θράκη φτιάχνεται από νωρίς η «Βαρβάρα», μια γλυκιά νηστίσιμη σούπα από σιτάρι, σταφίδες, σουσάμι, καρύδια και άλλους σπόρους, σύμφωνα με την παραδοσιακή συνταγή του κάθε σπιτιού και τόπου.

Το έθιμο αυτό λέγεται πως κρατάει από την εποχή που ο πατέρας της Αγίας Βαρβάρας, Διόσκουρος, άρχοντας της Ηλιούπολης και ιερέας των ειδώλων, βάλθηκε να εξοντώσει τους χριστιανούς δηλητηριάζοντας το ψωμί τους. Η Βαρβάρα όμως ειδοποίησε τους Χριστιανούς να αποφύγουν εκείνες τις μέρες το ψωμί και να βράζουν και να τρώνε ό,τι καρπούς είχαν φυλαγμένους στο σπίτι τους.

Έτσι, την παραμονή της γιορτής της τα σπιτικά συνηθίζουν να ετοιμάζουν τη "Βαρβάρα", βράζοντας στάρι και διάφορους καρπούς (καρύδια, μύγδαλα, ρόδια, σταφίδες) ή φρούτα (συνήθως μήλο) ψιλοκομμένα και μπόλικα μυρωδικά, όπως κανέλα. Τα ξημερώματα της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας, οι νοικοκυρές έστελναν σε γείτονες, συγγενείς και φίλους ένα πιάτο "βαρβάρα" και αυτοί τους ανταπέδιδαν το ίδιο. Στη "βαρβάρα" απέδιδαν ευεργετικές ιδιότητες (θεραπεία από την ευλογιά) και στην Αγία Βαρβάρα ότι δίνει δύναμη και πολλαπλασιάζει τα αγαθά.

Στη Δράμα, το έθιμο με τα καραβάκια της Αγίας Βαρβάρας στη λίμνη που στον πυθμένα της βρίσκονται τα θεμέλια από το παλιό εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας, είναι μια μέρα που περιμένουν και γιορτάζουν ιδιαίτερα τα παιδιά.

Σύμφωνα με το θρύλο, όταν το 1830 η Δράμα κατακτήθηκε από τους Τούρκους, το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας γκρεμίστηκε για να χτιστεί στη θέση του ένα τζαμί. Τα σχέδια των κατακτητών όμως άλλαξαν ανήμερα της Αγίας Βαρβάρας, όταν η περιοχή πλημμύρισε με νερό και έτσι το τζαμί δεν χτίστηκε ποτέ. Από τότε η Αγία Βαρβάρα έγινε η πολιούχος της Δράμας και ακριβώς απέναντι από τη λίμνη χτίστηκε η καινούρια εκκλησία της Αγίας.

Στη μνήμη αυτού, κάθε χρόνο στις 3 Δεκεμβρίου, παραμονές της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας, αφήνονται στη λίμνη καραβάκια φτιαγμένα από παιδικά χεράκια πάνω στα οποία καίνε κεράκια, προσφέροντας στους θεατές ένα μοναδικό θέαμα. Ό,τι καιρό και να έχει, πάντα στις 3 Δεκεμβρίου μόλις σουρουπώσει οι μικροί καραβοκύρηδες βρίσκονται στις θέσεις τους και καμαρώνουν το καράβι τους μέχρι να καεί ή να πλεύσει μακριά μαζί με τα υπόλοιπα.

Πηγή: e-evros.gr